Cefndir
Mae stori’r diwydiant copr yn Amlwch yn rhyfeddol. Ar ôl darganfod mwyn copr ar y mynydd yn 1768 daeth tref bysgota fechan Amlwch yn lle pwysicaf ei ddylanwad ar farchnad gopr y byd am gyfnod. O ganlyniad fe ddatblygiodd diwydiant llongau llwyddiannus yn yr harbwr, a thrawsnewidiwyd Amlwch i fod yn un o drefi mwyaf ffyniannus Cymru. Erbyn 1800 cofnodwyd 8 siop gigydd, 13 siop deiliewr, 6 haearnwerthwr a 60 o dai tafarn yn y dref!
Y stori hon yw craidd menter ‘Y Deyrnas Gopr’ – atyniad sydd yn tyfu yn fwyfwy poblogaidd yn flynyddol.
Y Deyrnas Gopr: Atyniad Pwysig iawn i Ynys Môn
Mae Y Deyrnas Gopr yn cael ei reoli gan Ymddiriedolaeth Etifeddiaeth Ddiwydiannol Amlwch, a gafodd ei sefydlu yn 1997. Yn ystod 19 o flynyddoedd mae’r Ymddiriedolaeth wedi goruchwilio nifer o ddatblygiadau pwysig sydd wedi:
- diogelu nifer o adeiladau hanesyddol ac wedi datblygu llwybr treftadaeth ar Fynydd Parys,
- creu canolfan ddehongli Y Deyrnas Gopr ym Mhorth Amlwch, yn cynnwys siop (yn yr hen ‘fin copr’), ag wedi
- adnewyddu y Lloft Hwyliau gerllaw fel canolfan arddangos a chaffi.
Mae’r Ganolfan a’r Llofft Hwyliau bellach yn denu 8,000 o ymwelwyr y flwyddyn.
